Chcesz założyć organizację pozarządową i zastanawiasz się, co dokładnie musisz zrobić, aby tego dokonać? Prowadzisz taką działalność i nie wiesz, z czym wiąże się jej polityka rachunkowości? Dowiedz się, czym ona dokładnie jest i sprawdź, jaki zakres czynności w nią wchodzi.
Polityka rachunkowości – czym jest?
Polityka rachunkowości to wybrane i stosowane przez daną jednostkę, która założyła organizację pozarządową, rozwiązania mające na celu zapewnić wymaganą jakość sprawozdań finansowych. Inaczej mówiąc, obejmuje ona wszelkie konkretne reguły i praktyki, które niezbędne są do prowadzenia rachunkowości. Definicję tę określa Ustawa o rachunkowości, a jej niestosowanie w przypadku działania jako podmiot prawny jest karalne. Dokument będący omawianą polityką rachunkowości powinien być przyjęty uchwałą przez zarząd bądź też inny uprawniony organ. Jak wspomniano wcześniej, jest on niezbędny do prawidłowego prowadzenia dokumentacji finansowej. Polityka rachunkowości umożliwia organizacjom również:
- ocenę sytuacji majątkowej,
- ocenę wyników finansowych,
- określenie konkretnych zasad finansowych, według których prowadzone są księgi rachunkowe,
- określenie potrzeb majątkowych i finansowych.
Jak wygląda polityka rachunkowości?
Polityka rachunkowości sporządzana jest w Polsce w języku polskim. Powinna określać ona, w jakim momencie rozpoczyna się rok obrotowy, a także jakie są obowiązujące w organizacji okresy sprawozdawcze. W dokumencie musi również znaleźć się informacja na temat tego, jakie będą stosowane metody w celu wyceny aktywów i pasywów, a także, w jaki sposób ustalany będzie wynik finansowy. Zasady rachunkowości opisują również takie informacje jak:
- zakładowy plan kont,
- wykaz kont księgi głównej,
- przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń,
- zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych,
- określone wydatki dla każdego z projektów (jeśli takie są).
Polityka rachunkowości określa także wspomniany wcześniej wykaz ksiąg rachunkowych lub w przypadku prowadzenia ich komputerowo – wykaz zbiorów danych na informatycznych nośnikach.
Kto sporządza politykę rachunkowości?
Politykę rachunkowości opracowywuje przede wszystkim księgowy. Niezbędne jest jednak towarzyszenie w tym procesie zarządu bądź osoby odpowiedzialnej za zarządzanie finansami w danej organizacji. W trakcie jego sporządzania należy bowiem pamiętać, że dokument powinien obejmować nie tylko reguły będące zgodne z wymaganiami ustawodawców, ale również, aby uwzględniał on specyfikę danej organizacji, a także jej ogólną działalność. Stworzona polityka rachunkowości musi być koniecznie spisana fizycznie, a także przyjęta przez zarząd. Odpowiedzialność na podstawie uchwały ponosi bowiem właśnie on.
Kiedy należy utworzyć politykę rachunkowości?
Każda osoba, która decyduje się na założenie organizacji pozarządowej, powinna w pierwszej kolejności przygotować politykę rachunkowości. Należy ją następnie stosować w sposób ciągły, we wszystkich latach działalności organizacji. W kolejno następujących latach konieczne jest dokonywanie:
- grupowania operacji gospodarczych,
- wyceny aktywów i pasywów,
- odpisów amortyzacyjnych i umorzeniowych,
- ustaleń wyników finansowych,
- sprawozdań finansowych.
Dzięki wyżej wymienionym czynnościom możliwe będzie wysunięcie oceny dotyczącej tego, jaka jest obecnie sytuacja organizacji pozarządowej.
Czy można zmienić zasady polityki rachunkowości?
Jeśli zarząd na podstawie oceny rocznej obowiązującej obecnie polityki rachunkowości stwierdzi, że istnieje konieczność zmiany zasad jej prowadzenia, to jest taka możliwość. Należy to zrobić od pierwszego dnia roku obrotowego. W takim przypadku konieczne jest opisanie ów decyzji. Zazwyczaj odbywa się to w postaci informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego. Taka praktyka jest jednak bardzo rzadka. W celu prowadzenia prawidłowej polityki rachunkowości, wiele osób decyduje się na skorzystanie z usług biur rachunkowych. Profesjonaliści pomagają w prowadzeniu ewidencji przychodów i kosztów, znacznie odciążając przy tym osobę zakładającą organizację pozarządową. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko popełnianych błędów, a także konieczność zmian dotyczących prowadzenia polityki księgowości.
