Zastanawiasz się, czym jest mała księgowość i kogo ona dotyczy? Poznaj dokładną definicję tego stwierdzenia i sprawdź, kogo obowiązuje oraz na czym polega.
Księgowość – obowiązek każdego przedsiębiorcy
Każdy przedsiębiorca zobowiązany jest do prowadzenia w swojej firmie dokumentacji księgowej. Dotyczy to między innymi tworzenia ksiąg rachunkowych, w których niezbędne jest zawieranie chronologicznego spisu zdarzeń. Dotyczy to sytuacji, mających miejsce w danym okresie, z którego sprawowany jest raport. Księgi rachunkowe powinny umożliwiać powiązanie poszczególnych wydarzeń z odpowiednimi dowodami księgowymi. Obowiązek ten jest zazwyczaj bardzo czasochłonny i pochłania wiele energii. W związku z tym dla właścicieli mikro i małych firm wprowadzono tzw. małą księgowość.
Mała księgowość – czym jest?
Mała księgowość znacząco ułatwia przedsiębiorcom obowiązek prowadzenia księgowości. Główną różnicą między małą a pełną księgowością jest zastąpienie konieczności prowadzenia ksiąg rachunkowych na rzecz księgi przychodów i rozchodów lub ewidencji przychodów zryczałtowanego podatku dochodowego. Uproszczona księgowość w firmie pozwala również na omijanie wielu skomplikowanych ewidencji i wykazów. Dzięki temu cały proces nie generuje tak dużej ilości czasu i finansów. Znaczna większość przedsiębiorców, mających możliwość korzystania z małej księgowości, wykorzystuje ten przywilej. Nie każdy może jednak sobie na to pozwolić. Prowadzenie uproszczonej księgowości jest bowiem przeznaczone tylko dla niektórych właścicieli firm.
Prowadzenie małej księgowości – kogo dotyczy?
Aby móc prowadzić małą księgowość w firmie, należy spełnić odpowiednie warunki. Jest to bowiem rzecz, na którą mogą sobie pozwolić właściciele mikro i małych przedsiębiorstw. Muszą to być osoby fizyczne posiadające jednoosobową działalność gospodarczą, prowadzoną samodzielnie bądź w formie spółki cywilnej.
Mała księgowość jest również przeznaczona dla osób prowadzących spółki prawa osobowego np. jawne czy partnerskie. W przypadku spółek osobowych komandytowych, komandytowo-akcyjnych i kapitałowych działanie na zasadzie uproszczonej księgowości nie jest możliwe.
Jakie warunki trzeba spełnić, aby móc prowadzić małą księgowość?
Skorzystanie z małej księgowości może bardzo korzystnie wpłynąć na przedsiębiorstwo. Właściciel firmy może dzięki temu poświęcić swój czas na rozwój innych obszarów działalności. Chcąc korzystać z tego przywileju, należy wiedzieć, jakie warunki muszą zostać spełnione. Nie jest to bowiem uwarunkowane jedynie formą prowadzonej działalności, ale także przychodami z nią związanymi.
Podmioty mają możliwość prowadzenia małej księgowości wtedy, gdy ich przychód za poprzedni rok rachunkowy nie wyniósł więcej niż 2 miliony euro. W Polsce kwota ta przeliczana jest na podstawie średniego kursu euro na dany rok. Jest on ustalany przez Narodowy Bank Polski i wchodzi w życie z pierwszym roboczym dniem października.
Mała księgowość – kiedy należy zgłosić?
Jeśli spełnione są wszystkie konieczne warunki, umożliwiające stosowanie małej księgowości w przedsiębiorstwie, to można ją wprowadzić w życie. Formę wybiera się już na samym początku zakładania działalności. Chęć prowadzenia uproszczonej rachunkowości należy zamieścić w formularzu CEIDG-1, wypełnianym podczas rejestracji firmy. Złożenie takiego wniosku może odbyć się w jednej z czterech wybranych form:
- wypełnienie wniosku internetowego oraz podpisanie go podpisem elektronicznym bądź przy pomocy profilu zaufanego,
- przygotowanie wniosku online oraz złożenie jego wydrukowanej formy w urzędzie miasta lub gminy,
- złożenie ręcznie wypełnionego formularza w urzędzie miasta lub gminy,
- listowne dostarczenie wniosku na adres urzędu miasta lub gminy (konieczny podpis wniosku potwierdzony notarialnie).
Mała księgowość – na czym dokładnie polega?
Jednym z ważniejszych obowiązków podczas prowadzenia małej księgowości jest rozliczanie się z księgi przychodów i rozchodów lub ryczałtu ewidencjonowanego. Nie można również zapomnieć, że niezależnie od wybranej księgowości, każda firma zobowiązana jest do regularnego składania deklaracji JPK VAT. Zobowiązuje to przedsiębiorcę między innymi do wskazywania ewidencji środków trwałych. Należy wspomnieć, że środki trwałe podlegają amortyzacji, co oznacza, że ich rozliczanie musi odbywać się w kosztach rozłożonych w czasie. Jeśli wartość początkowa danego środka mieści się w kwocie 10 tys. zł netto, to można go wliczyć do dokumentowanych w danym miesiącu kosztów uzyskania przychodów.
Poza ewidencjonowaniem środków trwałych mała księgowość zobowiązuje przedsiębiorcę do prowadzenia ewidencji:
- wartości niematerialnych i prawnych,
- wyposażenia,
- sprzedaży.
Dodatkowo Minister Przedsiębiorczości i Technologii podkreśla, że obowiązkowe jest również prowadzenie karty przychodów pracowników.
Prowadzenie księgowości małej firmy – czy można zmienić?
Przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na daną formę prowadzenia księgowości, jednak z różnych powodów chcą przystąpić do jej zmiany, mają taką możliwość w dwóch przypadkach.
Właściciele mikro i małych firm prowadzący uproszczoną księgowość, mogą zmienić ją na pełną. W takim przypadku muszą oni powiadomić pisemnie naczelnika urzędu skarbowego, zajmującego się sprawami opodatkowania podatkiem dochodowym, przed rozpoczęciem roku podatkowego.
Jeżeli do tej pory firma zobowiązana była do prowadzenia pełnej księgowości, jednak jej przychody uległy zmianie i nie przekraczają ustalonego progu 2 milionów euro, to księgowość może być zmieniona na małą. Z pewnością będzie to korzystniejsze zarówno pod względem finansowym, jak i czasowym.
