Prowadzisz podatkową Księgę Przychodów i Rozchodów samodzielnie? Zastanawiasz się, czym jest cena nabycia i zakupu? Sprawdź definicję tych dwóch pojęć i poznaj istotne różnice między nimi.
Księga Przychodów i Rozchodów – dla kogo?
Prowadzenie Księgi Przychodów i Rozchodów (KPiR) jest obowiązkowe dla wszystkich przedsiębiorców osiągających przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej i rozliczających się na podstawie zasad ogólnych bądź podatku liniowego. KPiR dotyczy również osób posiadających spółki jawne, cywilne bądź partnerskie. W obu przypadkach przychody netto nie mogą przekraczać 2 mln euro. W innym przypadku należy zacząć prowadzenie pełnych ksiąg. Prowadzenie Księgi Przychodów i Rozchodów zobowiązuje między innymi do dokumentowania:
- wszystkich przychodów,
- zakupu towarów handlowych i materiałów,
- wszystkich kosztów ubocznych związanych z działalnością,
- wydatków, takich jak wynagrodzenia oraz wszystkich innych związanych z prowadzeniem biznesu,
- ewentualne koszty prac badawczo-rozwojowych.
Cena zakupu – czym jest?
Podczas uzupełniania KPiR należy wprowadzać dane na temat zakupu towarów handlowych oraz materiałów potrzebnych do prowadzenia działalności. Minister Finansów wprowadził rozporządzenie w sprawie prowadzenia KPiR, w którym cena zakupu rozumiana jest jako kwota, jaką nabywca musi zapłacić za zakupione składniki majątku. W przypadku osób będących czynnymi podatnikami jest to cena netto, czyli pomniejszona o podatek od towarów i usług. Dla podatników zwolnionych VAT jest to cena brutto (netto + nieodliczony podatek VAT). W przypadku importu wartość powiększa się o:
- należne cło,
- podatek akcyzowy,
- opłaty celne dodatkowe.
Jeśli jest to darowizna bądź spadek, wartość wynosi tyle, ile zakup takiego samego lub podobnego składnika.
Co to jest cena nabycia?
Osoby prowadzące KPiR mogą również spotkać się z pojęciem ceny nabycia. Zgodnie ze wspomnianym wcześniej rozporządzeniem, jest to cena zakupu powiększona o różnego rodzaju koszty uboczne, związane z zakupem. Do tego rodzaju usług, wliczanych w cenę nabycia, zalicza się przede wszystkim koszty związane z:
- transportem,
- załadunkiem,
- wyładunkiem,
- ubezpieczeniem towaru podczas transportu.
Cena zakupu a cena nabycia
Podczas wypełniania Księgi Rozchodów i Przychodów, cenę zakupu można wykorzystać w celach takich, jak:
- wycena wyposażenia,
- wycena towarów handlowych,
- wycena materiałów i darowizn.
Cena nabycia jest używana przede wszystkim podczas określania wartości początkowej środków trwałych. Cena zakupu stosowana jest natomiast w spisie z natury podczas ujmowania zakupionych towarów i materiałów pomiędzy zakładami należącymi do tego samego podatnika.
Cena nabycia – wycena towarów handlowych
Cena nabycia jest wykorzystywana również do szacowania wyceny towarów handlowych oraz materiałów. Podczas przygotowywania takiej kwoty, pod uwagę należy wziąć wskaźnik kosztów ubocznych zakupów i jego stosunek do ogólnej wartości zakupu towarów handlowych. Lista wartości zakupów jest umieszczana w kolumnie 10 Księgi Rozchodów i Przychodów, zgodnie z ich ceną zakupu. Jednostkową cenę zakupionego towaru należy zwiększyć o ustalony wskaźnik.
Cena zakupu a cena nabycia – przykład
W celu lepszego przedstawienia różnicy między ceną zakupu a nabycia, można posłużyć się przykładem.
Firma X nabyła towary niezbędne do świadczenia prowadzonych przez nią usług. Na fakturze od dostawy znalazły się kolejno:
- cena netto towaru – 10 000 złotych,
- opakowania zbiorcze niepodlegające zwrotowi – 200 złotych,
- koszt transportu – 500 złotych,
- cena załadunku i wyładunku – 100 złotych.
Cena zakupu towarów, obejmująca wyłącznie wartość netto towarów, wynosi 10 000 złotych. W celu ustalenia ceny nabycia, do kwoty 10 000 złotych należy dodać wszystkie wydatki związane z zakupem towaru (200 złotych, 500 złotych, 100 złotych). Ostateczna wartość nabycia obejmuje więc cenę zakupu 10 000 złotych powiększoną o 800 złotych, czyli razem 10 800 złotych.
Jakich wydatków nie można wliczyć do ceny nabycia?
Przedsiębiorcy często zastanawiają się, czy niektóre ponoszone koszty związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, mogą być wliczane do ceny nabycia. Eksperci podkreślają, że możliwe jest to wyłącznie w przypadku, gdy koszty są związane z doprowadzeniem towaru do ich aktualnego stanu i miejsca. Jeśli do rozpoczęcia sprzedaży niezbędne jest przepakowanie zapasów, to jego cena powinna być wliczona do ceny nabycia.
