Pojęcie środków trwałych towarzyszy niemal wszystkim przedsiębiorcom. Warto znać podstawową, jak i nieco bardziej rozszerzoną definicję tego zagadnienia. Dowiedz się, czym dokładnie są środki trwałe i sprawdź, co warto o nich wiedzieć.
Jaka jest definicja środka trwałego?
Środkiem trwałym można nazwać, zgodnie z definicją dostępną w ustawie o PIT, wszelkiego rodzaju podmioty stanowiące własność lub współwłasność podatnika, przeznaczone na prowadzenie działalności gospodarczej. Są to między innymi:
- budynki,
- budowle,
- lokale stanowiące odrębne własności,
- maszyny,
- urządzenia,
- środki transportu.
Definicja podkreśla, iż nie mogą być one zużyte w trakcie jednego cyklu produkcyjnego oraz mają generować korzyści ekonomiczne. Środki powinny być nabyte lub wytworzone w zakresie własnym, a także kompletne i zdatne do użytkowania w dniu przyjęcia. Przewidywany okres używania tego rodzaju elementów nie powinien być dłuższy niż rok. Do środków trwałych zalicza się również przedmioty oddane do używania na podstawie umowy dzierżawy, leasingu lub najmu.
Gdzie można znaleźć definicję środka trwałego?
Dokumentami, które definiują pojęcie środków trwałych oraz normują ich istotę, są między innymi:
- ustawa o rachunkowości,
- ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych,
- ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych.
Warto podkreślić, że jeśli wartość składnika majątku przekracza 10 000 złotych i spełnia on wymienione wcześniej warunki dotyczące własności, to obowiązkiem przedsiębiorcy jest dokonywanie odpisów amortyzacyjnych środków trwałych.
Czym jest amortyzacja środka trwałego?
Amortyzacja środków trwałych oznacza rozłożenie kosztów związanych z wprowadzeniem do jednostki danych składników majątków. Jest to tzw. określenie procesu zużycia danego przedmiotu, które należy wyrazić w wartości pieniężnej. Ma to na celu zaliczenie do kosztów tych elementów zdefiniowanych jako poniesione straty finansowe, służące do uzyskania przychodu. Amortyzacja środków trwałych pozwala na obniżanie dochodu, a co za tym idzie, zmniejszanie wymiaru płaconego podatku dochodowego. Znajomość poszczególnych zasad związanych z amortyzacją podatkową to jeden z ważniejszych obowiązków każdego przedsiębiorcy. Niewywiązanie się z niego, może generować poważne skutki.
Jak przeprowadzić amortyzację środków trwałych?
Amortyzację rozpoczyna się w miesiącu, który następuje po miesiącu, w którym dany środek został wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Jej zakończenie odbywa się w momencie, gdy wartość odpisów amortyzacyjnych zrówna się z wartością początkową środka. Wymienia się cztery możliwe rodzaje amortyzowania środków trwałych:
- liniową,
- degresywną,
- jednorazową,
- naturalną.
Ostateczny wybór konkretnej metody amortyzacji należy dostosować do danego przedsiębiorstwa, zgodnie z systemem podatkowym oraz obowiązującymi przepisami. Należy podkreślić, że istnieje kilka środków trwałych, które nie podlegają amortyzacji. Zalicza się do nich między innymi:
- grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów,
- konkretne rodzaje budynków mieszkalnych,
- dzieła sztuki,
- eksponaty muzealne.
Jak ustalić wartość środka trwałego?
W celu dokonania odpisu amortyzacyjnego należy prowadzić tzw. ewidencję środków trwałych. Dokumentuje się w niej wszelkiego rodzaju wyceny, których wartość przewyższa kwotę 10 000 złotych. Ustalenie wartości początkowej jest podstawą naliczania odpisów amortyzacyjnych. Podaje się, że trzeba zrobić to nie później niż w miesiącu, w którym przedmiot został przyjęty do użytkowania. W przypadku jego późniejszego ulepszania lub w innych okolicznościach wartość środka trwałego może zostać zmieniona. Pierwsza wycena odbywa się natomiast na podstawie prawa bilansowego i podatkowego. Zgodnie z art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, początkowa wartość jest ustalana na podstawie:
- ceny nabycia,
- kosztów wytworzenia,
- wartości rynkowej,
- wartości wynikającej z ceny, nie wyższej niż rynkowa.
Ustalanie stawek poszczególnych odpisów amortyzacyjnych odbywa się natomiast według usystematyzowanego zbioru obiektów majątku trwałego. Dokument nosi nazwę Klasyfikacji Środków Trwałych i został wprowadzony dnia 3 października 2016 roku. Prowadzenie ewidencji środków trwałych, a także ich znajomość pozwala na prawidłowe funkcjonowanie przedsiębiorstwa, a także umożliwia nadzorowanie biznesu.
